SADKOM ve TÜGEM Platformu Ekonomide Reform Çal??malar?na katk? sunabilmek
amac?yla kapsaml? bir rapor haz?rlad?. Raporda; ?stihdam, vergi rejimi, kur
politikalar?, gelir adaletsizlikleri, enflasyon ve devlet destekleri gibi birçok alanda
yap?c? öneriler sunuldu.
Ekonomide Reform Çal??malar? Sonuç Belgesi olarak Cumhurba?kanl???n?n ilgili
birimlerine de sunulan raporda özetle ?u bilgilere yer verildi;

1. Kamu otoritesi tüm kurumlar? ile ayn? disiplinle koordineli olmal?, piyasalara
güven vermeli, ald??? kararlar ve izledi?i politikalardan geri çekilmemeli,
kararl?l?kla bu politikalar? sürdürmelidir.

2. Devletin sanayiciye, tacire, start-up lara ve giri?imciye sa?lad???; kredi, destek,
hibe ve te?vikler adaletli da??t?lmal? ve kolay ula??labilir olmal?d?r.
Bakanl?klar bu destekleri aç?klarken deste?i sa?layacak ilgili kurum ve
kurulu?larla koordineli olmal? ve net bir ?ekilde planlanm?? çal??malar kamuoyu
ile payla??lmal?d?r. Ba?vuru süreçleri daha kolay ve anla??l?r olmal? ve tüm
kesimlerin desteklerden faydalanabilmesine olanak sa?lanmal?d?r. Deste?i
sa?layacak kurum çal??anlar? zorla?t?r?c? de?il kolayla?t?r?c? olmal? ve özellikle
ileti?im ve mevzuata hakimiyet konular?nda e?itimlere tabi tutulmal?d?r.

3. Sivil Toplum Kurulu?lar? asli fonksiyonlar?n? yerine getirmeli, tüm alanlarda
toplumun gerçek görü?lerinin düzenli bir ?ekilde bürokrasiye ta??nmas? sürecini
de akamete u?ratmamal?d?r. Sa?l?kl? bir reform hareketi için sahadan bilgilerin
güncel ve do?ru toplanmas? gerekmektedir.

4. Pozitif alg? yönetimi konusunda profesyonel ve çok yönlü bir çal??ma
sergilenmesi elzemdir.

5. Uluslararas? Rekabeti özendirme ve bu konudaki giri?imlerin say?lar?n?
art?rma konusunda i?birliktelikleri, ortakl?klar ve kümelenme modellerinin do?ru
projelerde olu?turulabilmesi konusunda profesyonel uzmanl?klarla çal??malar
yap?lmal? ve örneklerin say?s? h?zl?ca art?r?lmal?d?r.

6. Ticaret hukuku esaslar? temelinde hukuka konu olan tüm unsurlarda
hakk?n ve adaletin tesisini güvence alt?na al?nmal?d?r. Adalet geç tecelli
etmemelidir.

7. Kurdan ba??ms?z bir ekonomik model uygulanmal?d?r. Döviz kurlar?n?n
yükselmesi piyasa fiyatlar?n? olumsuz yönde etkilemekte, dü?mesi veya
gev?emesi de dövizin elde kalmas?na, piyasada likidite s?k?nt?s? ya?anmas?na ve
ödemelerin gecikmesine neden olmaktad?r. Kur dengesinin sa?lanmas? için arz
ve talebin dengelenmesi bunun için de uzun dönemde esnek kur sisteminin
düzenlenmesi ve uygulanmas? gereklidir. Dövize olan talebin azalt?lmas? için bu
dönemde alg? yönetiminin do?ru yap?lmas? gerekmektedir.

8. Stratejik ürünlerde, ara mal? veya hammadde (Ka??t, sünger, metal vb. )
üretimlerinde ithal ikameci bir politika uygulanmal?d?r. ?ehir büyüklü?ünde bir
arazide, devlet ortakl???nda, halka arz? -temettü da??t?lacak ?ekilde - sa?lanacak
bir ka??t fabrikas? kurulmas? örne?i uygulanabilir.

9. SPK, borsaya aç?lan ve mevzuata uygun davranmayan ?irketlerin güvensizlik
olu?turdu?unu belirtmekte ve tahta kapatmalar gerçekle?tirmektedir. Burada
ma?duriyetler olu?madan -önleyici- sorunlar?n çözümü yönünde politikalar
geli?tirilmeli ve borsada i?lem yapan özellikle genç yat?r?mc?lar ma?dur
edilmemelidir.

10. Dolayl? vergiler harcama dolays?z vergiler gelir üzerinden al?n?r. Dolayl?
vergilerin ülkemizde toplam vergi gelirlerindeki pay? yüzde 70’ler seviyesindedir.
Halbuki oransal olarak dolayl? ve dolays?z vergilerin oranlar?n?n birbirine yak?n
olmas? olumlu görülmektedir. Bizde bu seviyelerde olmas?n?n nedeni; tabi ki
kay?td???n?n fazla olmas? ve bundan sebep dolayl? vergiler ile katk?y? ikame etme
taraf?na yönelinmesidir. Ancak bu durum az gelirliler üzerine daha çok yük
konulmas?na ve gelir da??l?m?nda büyük adaletsizliklere neden olmaktad?r. Vergi
rejiminin bir an evvel bu anlay??la de?i?mesi ve yeniden dizayn? gerekir.

Tabi ki tüm bunlar yap?l?rken devlet, üreticinin ve i?verenin vergi yüklerini de
hafifletmeli, üretimi özendirmeli, yeni giri?imcilere de belirlenmi? dönemler için
vergi avantajlar? sa?lamal?d?r.

11. Kay?t d???n?n önlenmesi; dürüst i?verenin korunmas?, vergi rejimi ve di?er
politikalar?n belirlenmesi aç?s?ndan önemlidir. Bu sorun; yaln?zca s?k? denetim ve
cezai müeyyidelerle mümkün olmaz. Bunun için firmalar? kay?t d???na iten
nedenlerin de ortadan kald?r?lmas? gerekir. Firmalar?n finansal, operasyonel ve
organizasyonel yap?lar?n?n disipline edilmesi, y?ll?k planlar?n?n ba?l? olduklar?
odalar ile payla??lmas? ve plan dahilinde yapt?klar? i?lerin her ay düzenli olarak
odaya raporlanmas?, yaln?zca talep edenlerin de?il tüm firmalar?n kapasite
raporlar?n?n ba?l? olduklar? odalarca ç?kart?lmas? ve mali denetimlerde kapasite
raporlar?n?n esas al?nmas?, k?dem tazminat?n?n getirdi?i a??r yükler, devletin
üreticinin ve i?verenin de yan?nda oldu?unu hissettirmesi gibi konular üzerinde
kapsaml? bir çal??ma ortaya konulmal?d?r.

12. 2020’yi bir ?ekilde atlatan firmalar finansal kaynaklar?n? da bir ?ekilde tüketti. Bu
dönemde faizsiz finans kurumlar?n?n daha fazla insiyatif almas? ve oyuna
girmesi gerekmektedir. Bunun içinde bu kurumlar daha do?ru bir alg? ve imaj
yönetimi çal??mas? da yapmal?d?r.

13. ?stihdam sorununun en can al?c? k?sm?nda bulunan genç i?sizler için özgün
politikalar geli?tirilmelidir. Ayr?ca yine bu kesim için devletin sa?lad??? te?vikler
i? dünyas?na bilgi olarak aktar?lamamaktad?r.

14. Enflasyon için önemli olan a?a??daki konular üzerinde bütçeli ara?t?rma ve
analiz çal??mas? yapt?r?lmal?d?r.
a. Firmalar y?lda ortalama 4 kere fiyat de?i?tiriyor, nedenleri?
b. Tüketiciler fiyat art??lar?na kar?? az tepki veriyor, nedenleri?
c. Tedarik zincirindeki verimsizlik, nedenleri?

15. Ülke risk primimi göstergelerimiz CDS’leri dü?ürmek, Ülke varl?klar?na olan ilgiyi
ve güveni art?rmak, yabanc? sermayeyi çekmek ve kal?c? sermaye üretmemiz ana
hedeflerimizden olmal?d?r. Yine bu kapsamda sermaye piyasalar?nda halka arz?n
te?vik edilmesi, yabanc?lar?n ülkemizde i? kurmas?n?n ve yat?r?m yapmalar?n?n
kolayla?mas? ve desteklenmesi ve yabanc? sermayenin ülkemizde yat?r?m
yapmaktan korkmamas?n? sa?layacak aksiyonlar sürdürülebilir bir ?ekilde
geli?tirilmesi gerekmektedir.

16. Alternatif Finansman Modellerinin -risk sermayesi ?irketleri, kitle fonlamas?
platformlar? – ortakl?k temelli - vb. mevzuatlarda kapsaml? bir ?ekilde yer almas?
gerekmektedir.

17. D8 organizasyonu, Türk Konseyi ve ??T temelinde sunulabilecek çok uluslu
stratejik projeler çal???lmal?d?r. Bu çerçeve de yerli paralar?n kullan?m? ve ortak
para birimlerinin olu?mas? çal??mas? ile ihtiyac? olan ülkelere finansman deste?i
sa?lanmas? ve sürdürülebilir ekonomik politikalar yürütülmesinin desteklenmesi
gibi bütüncül konularda Ortak bir destek fonu kurulmas? ve bu fonun Karz-?
Hasen altyap?s? ile tesis edilmesi gerekmektedir. Yine bu çerçevede D8
oranizasyonunun da çerçevesinin geni?letilerek D20 olmas? ve bu çal??maya
i?lerlik kazand?r?lmas? özellikle dijital altyap?larda yeni bir düzenin kuruldu?u ?u
günlerde çok ama çok önemlidir.

18. Veri güvenli?i ve bu konudaki istihdama yönelik veri toplama merkezleri -devlet
destekleri ile - kurulmal?, bu merkezlere ula??m ve entegrasyon kolay olmal?d?r.